Kişisel koruyucu donanım, çalışanların iş sırasında karşılaştıkları risklere karşı kendilerini korumak amacıyla kullandığı veya taşıdığı iş güvenliği ekipmanları olarak tanımlanır.
Ülkemizde kişisel koruyucu donanım konusunda yayımlanmış iki farklı kişisel koruyucu donanım yönetmeliği mevcuttur. Bu yönetmeliklerden “Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik” iş sağlığı ve güvenliği kanunu kapsamında kişisel koruyucu ekipman kullanım şartlarını belirler. Diğer yönetmelik olan “Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği” ise kişisel koruyucu donanımların üretim, ithalat, satış ve denetimi gibi konuları düzenler.
Kişisel koruyucu donanımlar, iş kazalarını önleyen malzemeler değildir. Yani kişisel koruyucu donanım kullanmak, bazı durumlar haricinde iş kazalarını önlemez.
Ancak kişisel koruyucu donanım kullanmak, iş kazası anında çalışanların göreceği zararı ortadan kaldırır veya büyük oranda azaltır.
Risk kontrol prensiplerine göre de kişisel koruyucu donanım kullanımı, tehlike önleme adımları arasında son sırada yer almaktadır.
Ancak bu durum kişisel koruyucu donanım kullanmanın önemsiz olduğu anlamına gelmemektedir. Bir kaza meydana geldiğinde iş güvenliği ekipmanları hayat kurtaran malzemelerdir.
Kişisel koruyucu donanım seçimi yaparken yapılan iş ve riskler çok iyi incelenmelidir. Özellikle vücudun hasar görme riski olan organları mutlaka koruma altına alınmalıdır.
Kullanılan kişisel koruyucu donanım, çalışan için farklı bir risk oluşturmamalıdır. Örneğin yüksek gürültü için takılan kulak tıkacı, kişinin duyma kapasitesini düşürmemelidir.
Bunun yanında tüm iş güvenliği ekipmanları TSE Standartlarına uygun olmalı ve CE işareti taşımalıdır. CE belgesi, ürünün amacına uygun bir şekilde kullanılması halinde güvenli olduğunu gösteren genel bir işarettir.
Kişisel koruyucu donanım seçimi yaparken yapılan hatalardan biri de standartlara uygun ancak yapılan işe uygun olmayan ekipman seçmektir. Yani yüksek sıcaklıkta yapılan işler için sadece tabanında elektrik yalıtkanlığı olan iş ayakkabısı kullanmak gibi.
Halbuki bu iş için yüksek sıcaklığa dayanıklı iş ayakkabısı kullanılmalıdır. Benzer bir örnek de iş eldiveni için geçerlidir.
Bir çok işletme her türlü iş için TSE standartlarına uygun ancak en düşük dayanımlı eldiven kullanmaktadır.
Ancak yapılan işe uygun sağlamlıkta eldiven kullanılmadığı için sık sık kesilme, delinme gibi durumlar yaşanmakta aynı zamanda iş eldiveni çok hızlı bozulmaktadır.
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik İçin Tıklayınız.
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği İçin Tıklayınız.
Birim tarafından örnek hazırlanan KKD Risk Değerlendirmesi :
